پسته چیست؟
پسته از نظر گیاهشناسی یک آجیل نیست و در واقع یک «میوهی هستهدار» است، یک میوهی درختی گوشتی که حاوی بذری پوشیده از پوسته است. در پسته، ما گوشت میوه را دور ریخته و دانهی خوشمزهی درون آن را میخوریم. عکس این مورد در سایر میوههای هسته دار از جمله هلو، گیلاس و زردآلو صدق میکند. در آنها، ما گوشت میوه را میخوریم و غالباً دانهها را دور میریزیم.
پسته متعلق به گروهی از میوههای هسته دار است که «آجیلهای پخت و پز» هم نامیده میشوند و شامل بادام هندی و بادام است. یک آجیل واقعی از نظر گیاهشناسی، میوه نیست بلکه یک دانه است که در یک پوستهی چوبی سخت و محکم قرار گرفته است. این گروه شامل آجیلهایی مانند فندق، شاه بلوط و بلوط است.
حقایق جالب راجع به پسته
- در آمریکا، قبل از این که تولید داخلی پسته آغاز شود، اغلب آنها را رنگ قرمز میزدند تا لکههایی را که در حین واردات از خاورمیانه ایجاد میشدند، پنهان کنند!
- از آنجا که پوستههای پسته هنگام رسیدن باز میشود، پسته گاه در معرض آفت آفلاتوکسین سرطان زا، محصول سمی کپک، قرار میگیرد که در طیف وسیعی از مواد غذایی از جمله آجیلهای درختی رایج است. معمولاً بر روی محصولات پسته نظارتهایی صورت میگیرد تا از قرار گرفتن پسته در معرض این سم جلوگیری شود.
هنگام خرید پسته به دنبال چه مواردی باشیم؟
پسته میوههای قرمز رنگ و چروکیدهای بر روی درخت پسته دارد که در دستههای سنگین مشابه خوشههای انگور رشد میکند. این میوه دارای پوستهای نازک، عاجی رنگ و استخوانی است که هنگام بلوغ به طور طولی میشکند و شکاف میخورد. درون پوسته هسته قرار دارد، چیزی که ما از آن به عنوان مغز پسته یاد میکنیم. طول آن تقریباً ۲.۵ سانتیمتر و قطر آن حدود ۱.۲ سانتیمتر است و رنگ هستهی آن از زرد تا سبز روشن متغیر است.
پایداری پسته
به جز ایران و خاور میانه، کویر کالیفرنیا نیز برای درختان پسته آب و هوایی ایده آل دارد و به درختان روزهای گرم، زمستانهای خنک و آفتاب فراوان می بخشد که باعث رشد طبیعی آنها میشود. بسیاری از مزایای زیست محیطی در کاشت پسته وجود دارد:
- ریشهی عمیق آنها باعث میشود پسته خیلی کم از منابع آبیاری استفاده کند. درختان پسته برای رشد به آبی کمتر از آجیلهای دیگر مانند بادام نیاز دارند.
- در بسیاری از باغها برای کنترل آفات، اغلب از روشهای تلفیقی مدیریت آفات به جای استفاده از آفت کشها استفاده میشود.
- پوستهای پسته می توانند برای تولید برق سوزانده شوند. از غشای بیرونی نیز میتوان به عنوان خوراک دام استفاده کرد.
فصل پسته
برداشت تقریباً در هر زمانی از اواخر مرداد تا اوایل مهر ماه انجام میشود. زمانی که پوسته یا غشای بیرونی پوسته نسبتاً شل میشود، آجیلها برداشت میشوند. در ایران برداشت پسته با استفاده از دستگاهها انجام نمیشود اما در آمریکا درختان تکان داده میشوند و آجیل درون دستگاههای مکانیکی یا بر روی زمین پوشیده شده از پارچه میریزد. غشای خارجی باید ظرف 24 ساعت برداشته شود تا از ایجاد لکه جلوگیری شود. در باغهای بزرگ این کار به صورت مکانیکی انجام میشود، اما تولیدکنندگان در باغهای کوچکتر، پستههای تازه برداشت شدهی خود را در گونی بار میکنند و آنها را میغلتانند تا غشای خارجی را جدا کنند.
سپس پستهها را یا با گذاشتن در معرض آفتاب به مدت حدود دو روز یا با چرخش بیست دقیقهای در مخزن خشک کن تجاری خشک میکنند. مغزها را قبل از اینکه به بازار بیاورند تفت میدهند.
نگهداری پسته
پستهی بو داده در کیسهی پلاستیکی، حدود یک سال در یک مکان خشک و خنک دوام میآورد. در صورتی که پسته را در دمای اتاق نگهداری میکنید، به مقداری آن را تهیه و خریداری کنید که در طی چند ماه مصرف میکنید و برای نگهداری طولانیتر، آنها را فریز کنید.
پخت و پز با پسته
پسته را میتوان به صورت خام و تازه خورد اما به ندرت در این حالت در دسترس است، زیرا حمل و نقل آن دشوار است. پستهی تجاری خشک و بو داده میشود و میتوانید آنها را به صورت نمکی یا بدون نمک تهیه کنید.
پستههای بدون پوست بدون نمک برای استفاده در آشپزی و شیرینیپزی ترجیح داده میشوند. آنها در غذاهای شیرین مانند بستنی، دسرها و شیرینیها، به ویژه در غذاهای خاورمیانهای و مدیترانه ای محبوب هستند. پستهها در غذاهای شور نیز خوشمزه هستند. پسته را در ظروف غلات و سالادها امتحان کنید تا از تردی و طعم غنی آن لذت ببرید.
ارزش غذایی پسته
پسته 25 درصد سهم روزانهی ویتامین B6 ، 15 درصد از سهم روزانهی تیامین و فسفر و ۱۰ درصد سهم روزانهی منیزیم را دارد. پسته در هر وعده، کالری و پتاسیم و ویتامین K کمتری نسبت به سایر آجیلها دارد. مغزهای پسته حاوی مقدار قابل توجهی چربی – 15 گرم – در هر 30 گرم هستند که اکثر آن اشباع نشده و مفید است.