آجیلها میان وعدهها و مواد آشپزی محبوبی در سراسر جهان هستند – نه تنها به دلیل طعم و مزهشان، بلکه به دلیل داشتن مزایای مختلف برای سلامتی که در صورت مصرف به اندازهی معمول آشکار میشوند. استفاده از پسته در پخت و پز از سابقهای طولانی برخوردار است و از غذاهای مختلف فرهنگهای مختلف جدایی ناپذیر است.
پسته، وقتی آماده خوردن میشود، دانهای سبز و تیره است که درون پوستهای کرم رنگ قرار گرفته است. پستهها به صورت خوشهای روی درختان رشد میکنند و شروع به دادن میوههای زرد یا قرمز مایل به قرمز میکنند تا زمانی که پوستههای پسته به طور طبیعی در امتداد یک درز باز شده و بذر داخل آن را نشان میدهد. محصول آجیل را میتوان با تکان دادن پستهها از شاخهها و گرفتن آنها روی یک تارپ برداشت. پسته به صورت تجاری به صورت با پوست یا بدون پوست به فروش می رسد.
پسته یکی از قدیمی ترین درختان آجیل است که از خاورمیانه باستان (از جمله ایران، افغانستان و سوریه امروز)، آسیای میانه و آسیای غربی منشا گرفته است. کشت پسته به مدیترانه و سرانجام به ایتالیا گسترش یافت. در اوایل قرن ششم، پسته شناخته شده بود و در سراسر اروپا تجارت میشد. در دهه 1800، درختان پسته به مناطق گرم ایالات متحده، از جمله کالیفرنیا و تگزاس، آورده شدند. اکنون بزرگترین تولیدکنندگان پسته ایران، ایالات متحده، چین، ترکیه و سوریه هستند.
درختان پسته در برابر خشکسالی مقاوم هستند و در آفتاب کامل، به ویژه در مناطق کویری با تابستانهای گرم و طولانی، رشد میکنند. درختان پسته نمیتوانند در مناطق با رطوبت بالا رشد کنند. درختان پسته دوگانه هستند، به این معنی که درختان نر و ماده جداگانه ای (با گلهای نر و ماده جداگانه) وجود دارد که برای تولید میوه باید در باغهای پسته در کنار یکدیگر کاشته شوند.
پسته دارای طعم غنی و خاکی است، و گرچه مانند دیگر آجیلها انعطافپذیر نیست، اما میتوان آن را به روشهای مختلفی مصرف کرد:
· به عنوان میان وعده: خوردن پسته به تنهایی متداولترین روش لذت بردن از آن به صورت خام و یا بو داده است. پستههای بدون پوست و با پوست در فروشگاههای مواد غذایی موجود است.
· روی سالادها: مغز پسته (چه کامل و چه خرد شده) اغلب روی سالاد کاهو یا روگولا پاشیده میشوند. همچنین میتوان پسته را با روغن و گیاهان مخلوط کرد و یک سس سالاد خامهای تهیه کرد.
· خرد شدن برای تهیه سس: پسته آسیاب شده به عنوان پایهای مناسب برای انواع سسها و دیپها مناسب است، مانند سس ماست و پسته.
· اضافه شدن به خمیر نان: پستهی آسیاب شده را میتوان به خمیر نان اضافه کرد تا با پروتئین اضافی، بافت ضخیمتری داشته باشد.
· در دسرها: پستهی خرد شده معمولاً روی دسرها مانند بستنی، کیک، ترافل و شیرینی ریخته شده و یا با آنها مخلوط میشود. طعم دهنده پسته نیز یکی از مواد رایج دسر است – بیشتر به عنوان طعم دهنده بستنی پسته و ژلاتو شناخته میشود، اما بسیار انعطاف پذیر است و تقریباً میتواند در هر نوع دسری مخلوط شود.
پسته همچنین یکی از مواد تشکیل دهندهی معمول غذاهای فرهنگهای مختلف است:
· در غذاهای ترکی: پسته به دلیل این که در تهیه باقلوا، دسر سنتی ترکی، به طورخرد شده و در لایه لایههای آن استفاده میشود به عنوان بخشی از آشپزی ترکی شناخته میشود.
· در غذاهای ایتالیایی: پسته یکی از مواد افزودنی رایج در پاستاهای ایتالیایی است که خرد یا مخلوط میشود و رشته فرنگی میشود و یا آسیاب میشود و با آن سس پسته ادویهدار درست میشود.
· در غذاهای هندی: در غذاهای هندی به میزان زیادی از پسته استفاده میکنند، و پسته مادهی اصلی بسیاری از پودینگهای برنج هندی، پلو و کلوچهها است.
· در غذاهای ایرانی: پسته نه تنها یک مادهی رایج است که در غذاهای مرغ و برنج ایرانی مخلوط می شود، بلکه به عنوان یک میان وعدهی سنتی ایرانی سرو میشود، گاهی با آبلیمو و زعفران بو داده و یا با نمک.